TỤ DO NGÔN LUẬN KHÔNG PHẢI THÍCH NÓI GÌ THÌ NÓI

 Tôi cũng thấy làm lạ khi đọc bài “Người viết có phải chịu trách nhiệm về bình luận của người đọc” của ông Đặng Đình Mạnh với khá nhiều nội dung mà ông đã viện dẫn không đâu ra đâu, rồi ông còn võ đoán nên rất thiếu khách quan. Tôi trao đổi với ông vài điều cho rõ nhé.

Ông tự xưng là luật sư, luôn viện dẫn là điều nọ, luật kia mà thực tế những suy đoán của anh mang tính hàm hồ hết sức. Chưa cần đến những điều cao siêu, đơn giản nhất khi tranh luận là việc các bên phải nêu ra “luận chứng” và “luận cứ”. Ông chỉ nói khơi khơi mà không nêu ra được những ví dụ chứng minh. Chẳng hạn như ông nêu trong bài đại ý nhiều youtuber, facebooker… bị dính dáng với cơ quan pháp luật chỉ vì không kiểm soát được các comments (bình luận) trong bài với các nội dung chống phá nhà nước, phản động hay bôi nhọ người khác.

Xin thưa rằng từ khi Luật An ninh mạng ra đời năm 2018 đã giúp môi trường mạng xã hội trở nên “thoáng đãng, trong sạch hơn”. Không còn chuyện các tài khoản facebooker, Youtuber…trắng trợn bịa chuyện để giật gân câu khách như trước. Nhiều tổ chức, cá nhân đã bị xử phạt với số tiền lên tới cả trăm triệu đồng vì vi phạm với những lý do chẳng hạn như các hành vi tung tin giật gân về bầu cử, tin sai về dịch covid-19…. Không hề có trường hợp cá nhân, tập thể nào chỉ vì “không kiểm soát được comments” mà bị “rắc rối với cơ quan pháp luật”.

Đối với các đối tượng chủ tâm dùng mạng xã hội để chống phá nhà nước, vi phạm pháp luật… thì các cơ quan an ninh đã theo dõi, điều tra làm rõ hành vi của những đối tượng này. Một số trong đó đã phải chịu hình phạt đích đáng của pháp luật với các bản án “có tình, có lý”.  Ví dụ trong số đó có thể kể đến cái gọi là Hội nhà báo Độc lập Việt Nam. Đây một nhóm người núp bóng tổ chức xã hội dân sự lập hội cho những blogger đội lốt dân chủ để chống phá Nhà nước Việt Nam. Họ đã bị lực lượng an ninh của Việt Nam bắt quả tang với những hành vi vi phạm pháp luật và bị Tòa án xử phạt nhiều năm tù với các đối tượng cầm đầu như Nguyễn Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy….

Thấy chưa ông luật sư Nguyễn Đình Mạnh, đã có ai bị “rách việc” hay bắt bớ chỉ đơn thuần vì không kiểm soát các bình luận của độc giả hay cư dân mạng hay chưa? Còn nguyên tắc “ai làm nấy chịu” mà ông dẫn ra thì quá hàm hồ. Chẳng hiểu tại sao với suy nghĩ đó mà ông cũng có thể tự vỗ ngực xưng danh là luật sư. Để tôi kiến giải cho ông thấy, mỗi vụ việc vi phạm pháp luật nói chung, để buộc tội một cá thể, tòa án phải “lượng hình” ra người đó vi phạm pháp luật ở mức độ này, trạng thái nào để tăng nặng hay giảm nhẹ. Đúng là “ai làm nấy chịu” nhưng phải xét ra anh có vô tình hay cố ý tạo điều kiện, hay buộc họ làm sai hay không.

Ông tung ra một chủ đề rất nhạy cảm thu hút bình luận trên mạng xã hội xong rồi ông lại phủi tay nói rằng mình không có trách nhiệm liên quan đến nội dung vi phạm của bình luận đó là không hợp lý. Nếu chăm đọc báo, đặc biệt là báo nước ngoài sẽ thấy dòng chữ, bài viết hoặc ý kiến là quan điểm của tác giả không phải là quan điểm của tòa soạn hay ban biên tập. Như vậy không đơn thuần là ông có thể rũ bỏ trách nhiệm. Chẳng hạn ông tạo ra một diễn đàn mà ở đó người ta hô hào chống phá nhà nước, bàn luận tìm cách kích động bạo loạn, lật đổ. Ông không thể đơn giản phủi tay nói là mình không biết, không liên quan, không chịu trách nhiệm được.

Cả một bài viết toàn ý kiến tào lao nhưng ông luật sư Đặng Đình Mạnh lại có một cái kết “rất hay”. Ông chốt lại là “Chúng ta đang cùng sống trong một thời điểm mà nói gì, viết gì… cũng đều quá dễ dàng và quá khó khăn”, tôi thấy điều này không sai. Không phải từ khi có luật an ninh mạng năm 2018 mà từ trước đến giờ việc phát ngôn, bày tỏ quan điểm bao giờ cũng vừa dễ vừa khó. Dễ vì đó là quyền tự do ngôn luận, tự do biểu đạt, đó là quyền cơ bản nhất của mỗi con người ở bất cứ chính thể nào, nhưng khó là bởi mỗi quốc gia, mỗi xã hội có hệ thống luật lệ, khế ước, quy tắc khác nhau; ta phải nói sao, biểu đạt sao cho đúng và đủ. Ông bà ta từ ngàn đời đã chẳng đúc kết rằng “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói…”

Tự do ngôn luận không phải là thích nói gì thì nói, nói cho sướng mồm, nói bất chấp hậu quả. Họa từ miệng ra đấy có phải không ông luật sư!